Klimat i jakość powietrza w budynkach komercyjnych – jakie zasady mają zastosowanie?

Wyobraź sobie przebywanie w zatłoczonym pomieszczeniu bez świeżego powietrza – czujesz, że jest Ci duszno, prawda? To uczucie duszności jest nie tylko nieprzyjemne, ale oznacza, że w powietrzu mogą wirować niewidoczne zanieczyszczenia. Ale skąd wiadomo, czy jakość powietrza jest odpowiednia? Oto, na co należy zwrócić uwagę, aby zapewnić zdrowy klimat w pomieszczeniach.
  • Maria Sotberg

    Writer

opublikowane

aktualizacja

Photo of a buildings HVAC system. Ventilation is an important part of securing the correct air quality.
Overhead pipes and HVAC system.

Jeśli kiedykolwiek znalazłeś/-aś się w pomieszczeniu, w którym powietrze jest „ciężkie”, to na pewno rozumiesz, w jaki sposób powietrze, a dokładnie złe powietrze może negatywnie wpłynąć Twoją energię i koncentrację.. Dobre warunki klimatyczne w pomieszczeniach to coś więcej niż tylko kontrola temperatury i można je opisać jako posiadanie dużej ilości „świeżego powietrza” bez szkodliwych zanieczyszczeń.

Jako pracodawca lub kierownik budynku ponosisz odpowiedzialność za zapewnienie bezpiecznego środowiska pracy. Oznacza to przestrzeganie przepisów w celu ochrony zdrowia pracowników, najemców i gości.

Obejmuje to zapewnienie odpowiedniej jakości powietrza.

Co to jest dobry klimat w pomieszczeniach?

Zdrowy klimat w pomieszczeniach charakteryzuje się świeżym powietrzem, umiarkowaną temperaturą i brakiem szkodliwego promieniowania.

Powietrze wewnątrz pomieszczeń to z definicji zanieczyszczone powietrze pochodzące z zewnątrz. To, czym oddychamy w pomieszczeniach to tak naprawdę mieszanina powietrza pochodzącego z zewnątrz i zanieczyszczeń pochodzących od materiałów budowlanych, ludzi, maszyn oraz innych obiektów znajdujących się wewnątrz. W nowoczesnych, dobrze izolowanych budynkach zanieczyszczenia te mogą się utrzymywać, jeśli nie ma systemów do ich usuwania. Dlatego podstawę dla zdrowego klimatu w pomieszczeniach stanowi wydajny system wentylacji.

Konsekwencje złej jakości powietrza w pomieszczeniach (IAQ)

Najczęstszą przyczyną złej jakości powietrza jest fakt, że budynek ma stary lub źle utrzymany system wentylacji.

Słaba wentylacja zatrzymuje zanieczyszczenia, takie jak dwutlenek węgla (CO₂), lotne związki organiczne (LZO) i cząstki stałe, co prowadzi do zagrożeń dla zdrowia i zmniejszenia wydajności. Z tego powodu Unia Europejska, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i inne organizacje na szczeblu międzynarodowym i regionalnym ustanowiły różne zasady i przepisy.

Wymagania dotyczące wentylacji i jakości powietrza w budynkach komercyjnych:

W budynkach w różnych częściach świata muszą być spełnione różne wymagania dotyczące wentylacji.

Ogólna zasada mówi, że wentylacja budynku musi być dostosowana do liczby osób korzystających z budynku, poziomu zanieczyszczeń i wilgotności w pomieszczeniach. Zanieczyszczenia w szkodliwych stężeniach są zabronione, ponieważ mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia.

Pamiętaj
Różne pomieszczenia mogą wymagać różnych rodzajów wentylacji, w zależności od przeznaczenia pomieszczenia i liczby przebywających w nim osób.

Pomieszczenia robocze i pomieszczenia dla personelu muszą być zaprojektowane i wyposażone tak, aby zapewniały odpowiedni klimat w zakresie temperatury, wilgotności, przeciągów i jakości powietrza.

  • Jakość powietrza w miejscach, w których przebywają pracownicy, musi cechować się odpowiednią zawartością tlenu.
  • W razie potrzeby systemy wentylacji muszą być wyposażone w powiadomienie o błędach ze względu na zdrowie pracowników.
  • Podziemne obszary, do których dozwolony jest dostęp, muszą posiadać dobre źródło świeżego powietrza.
Duży klimatyzator
Duży i wydajny klimatyzator jest ważny w budynku, zapewniając optymalne chłodzenie w celu utrzymania komfortowego środowiska wewnątrz budynku. Zdjęcie autorstwa: MYDAYcontent

Wytyczne europejskie:

Europejskie ramy albo wytyczne dotyczące wentylacji podkreślają holistyczne podejście. Kluczowym aspektem tych wytycznych jest specyfikacja minimalnej wydajności wentylacji niezbędnej do utrzymania zdrowego środowiska w pomieszczeniach. Na przykład wytyczne sugerują, że budynki komercyjne muszą zapewniać średnią wydajność wentylacji  7 l/s na osobę plus  0,7  l/s  na m2 powierzchni podłogi lub alternatywnie  stężenie CO₂ wynoszące 900–1200 ppm , w zależności od zagęszczenia osób. (REHVA, 2023). 

Norma ASHRAE 62.1: Globalny benchmark

Koncentrując się na UE, warto odnieść się do normy ASHRAE 62.1, która służy jako punkt odniesienia na całym świecie. Norma ta określa minimalną wydajność wentylacji w budynkach komercyjnych i sugeruje, że wydajność wentylacji podczas przebywania osób w pomieszczeniach nigdy nie powinna spadać poniżej 4 l/s na osobę, co zapewnia rozcieńczenie zanieczyszczeń znajdujących się w pomieszczeniach. Aby zapewnić dobrą jakość powietrza w pomieszczeniach, firma ASHRAE zaleca, aby stężenie CO₂ wynosiło nie więcej niż 1000 ppm w przypadku szkół oraz 800 ppm w przypadku biur. (ScienceDirect).

Skąd wiadomo, czy jakość powietrza jest wystarczająco dobra? W jaki sposób można ją poprawić?

Aby spełnić wytyczne i zapewnić wystarczającą ilość świeżego powietrza, należy:

  • Szukać miejsc, w których nie ma wentylacji naturalnej (otwarte okna, drzwi lub otwory wentylacyjne) lub wentylacji mechanicznej (wentylatory lub kanały doprowadzające powietrze z zewnątrz).
  • Identyfikować obszary, w których jest duszno lub w których występuje brzydki zapach.
  • Regularnie sprawdzać i konserwować systemy HVAC.
  • Używać czujników jakości powietrza do monitorowania poziomów CO₂, LZO i cząstek stałych. Wielu naszych klientów korzysta na przykład z czujników Airthings. (Sprzęt z certyfikatem gotowości).

Monitorowanie poziomów CO₂, LZO, cząstek stałych i wilgotności może pomóc poprawić stan zdrowia i wydajność, a także zapewnić wydajne działanie systemu HVAC.  

Dzięki odpowiednim danym można zidentyfikować możliwości poprawy. Podczas gdy czujniki bezprzewodowe pomagają rozwiązywać problemy z jakością powietrza, ich integracja z otwartym oprogramowaniem do automatyzacji budynków może zapewnić lepszy wgląd w ogólny stan budynków oraz jakość powietrza, którym oddychamy. 

Chcesz wiedzieć, jak możesz wykorzystać nasze rozwiązania do poprawy jakości powietrza?